Báo điện tử của báo khuyến học & Dân Trí

Trên thực tế, tàu hỏa là phương tiện giao thông đặc biệt được ưu tiên. Trước thời điểm xảy ra vụ tai nạn hôm 30/3, tại điểm giao cắt giữa đường sắt và đường bộ tín hiệu cảnh báo tàu đã được phát ra, điều này đồng nghĩa với việc tất cả các phương tiện khác phải nhường đường cho tàu hỏa đi qua, thế nhưng tài xế lái xe ô tô vẫn cố vượt qua đường ray.

Tai nạn thảm khốc giữa ô tô và tàu hỏa trên địa bàn huyện Thường Tín (Hà Nội) hôm 30/3

Trao đổi với PV Dân trí, một vị quan chức có trách nhiệm về ATGT, Bộ Giao thông Vận tải cho biết: “Đường sắt Bắc - Nam dài hơn 17.000 km, nhưng đoạn tuyến Hà Nội - Hà Nam được liệt kê vào danh sách báo động đỏ về TNGT đường sắt. Tình hình TNGT đường sắt và vi phạm hành lang ATGT đường sắt Hà Nội được liệt vào loại nghiêm trọng nhất cả nước”.

“Cuối năm 2010, ngành đường sắt đã đầu tư xây dựng hơn 500m đường gom từ Km 11+325 và KM11+820 thuộc địa phận thị trấn Ngọc Hồi (Hà Nội) để người tham gia giao thông đi vào đường gom có gác chắn và hạn chế lưu thông mất an toàn trên hành lang đường sắt.

Tuy nhiên, người tham gia giao thông không lưu thông trên đường gom mà tiếp tục đi theo những đường ngang dân sinh bất hợp pháp. Rõ ràng ý thức tham gia giao thông của người dân quá thấp đã gây nên các vụ TNGT” - vị này phân tích.

Rõ ràng, có những vấn đề thuộc thẩm quyền của địa phương và địa phương có thể làm được ngay như ngăn chặn vi phạm, xử lý hành vi lấn chiếm và tái lấn chiếm hành lang an toàn đường sắt, nhưng dường như họ vẫn đứng ngoài cuộc và cho rằng việc này là của ngành đường sắt và giao thông vận tải.

Còn người tham gia giao thông, có ý thức tuân thủ Luật giao thông sẽ bảo vệ sự an toàn cho chính mình, nhưng họ lại không tự giác làm điều đó.

“Người tham gia giao thông quá chủ quan”

Tại Hội nghị Tăng cường quản lý Chất lượng công trình giao thông năm 2011, ông Nguyễn Văn Thuấn - Vụ trưởng Vụ ATGT, Bộ GTVT khẳng định: “Ngành giao thông đã áp dụng nhiều giải pháp nhằm kiềm chế và giảm TNGT nhưng tai nạn vẫn xảy ra. Nguyên nhân chủ yếu do ý thức chủ quan của người tham gia giao thông”.

“Vấn đề ở đây là trong một cơ chế rất thuận lợi về chính trị và đầu tư thì dường như đường sắt lại bị “bỏ quên” nên cơ sở hạ tầng rất kém. Tôi cảm thấy trong “cuộc chiến” về phòng chống tai nạn giao thông, ngành đường sắt rất đơn độc.

Tất cả mọi việc chỉ có thể là tương đối chứ không bao giờ đạt tuyệt đối. Luật giao thông, đặc biệt là giao thông đường sắt rất nghiêm ngặt nhưng người vi phạm Luật, coi thường Luật lại không ít. Ý thức của người tham gia giao thông quá kém” - Tiến sỹ Khuất Việt Hùng nhìn nhận.

Hiện nay, tình trạng mất ATGT đường sắt xảy ra phổ biến ở những khu đô thị, thị trấn thị tứ dọc tuyến đường sắt Bắc - Nam, đặc biệt là ở Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM và Đồng Nai. Vấn đề cam go này cần sự quan tâm đúng mức của các bộ ngành, địa phương về đảm bảo an toàn giao thông đường sắt…

Các nhà chức trách giao thông cho rằng những giải pháp trước mắt để đảm bảo ATGT đường sắt là cần sớm lập đường gom để tập trung lưu thông an toàn. Xóa bỏ những đường ngang bất hợp pháp, tự phát và hạn chế tối đa việc sử dụng những đường ngang không có người gác để gom người tham gia giao thông vào tuyến lưu thông an toàn.

Trên tất cả những đường ngang hợp pháp hiện có cần phải chú ý vấn đề vi phạm hành lang an toàn giao thông đường sắt làm che khuất tầm nhìn.

Đối với chính quyền địa phương các cấp, phải phối hợp nghiêm túc với ngành đường sắt để không cho dân mở thêm đường ngang bất hợp pháp làm mất an toàn giao thông giữa đường sắt và đường bộ; tăng cường cưỡng chế, xử lý hành vi vi phạm về lấn chiếm sử dụng hành lang an toàn giao thông.

Quỳnh Anh