1 lít xăng có thể đi từ Hà Giang tới Cà Mau?

- Thông thường, với xe máy, một lít xăng chỉ  chạy được tối đa 20km. Thế nhưng,  thạc sĩ Hoàng Ngọc Thuyết, ĐH SP Hà Nội lại chỉ ra cách để có  thể chỉ tiêu tốn một lít xăng cho 3000km.

1 lít xăng chạy được hơn 3.000km

Cuộc thi Eco Mileage Challenge (EMC) lần thứ 30 do Honda tổ chức tại Nhật Bản đã cho thấy hiệu quả của 1 lít xăng sẽ chạy được số km đáng kinh ngạc. Cụ thể, đội có tên ATJ (số báo danh 552) tham dự với chiếc xe động cơ 50 phân khối đã đạt mức tiêu thụ hết 5,4ml xăng sau khi chạy 7 vòng, tổng quãng đường 16 km, thời gian không vượt quá 39 phút, tương đương 3.021km/1 lít xăng. Trong khi đội Trung Quốc có thành tích gần 1.100 km mỗi lít. Và đoàn Việt Nam với động cơ cải tiến không đáng kể chỉ đạt thành tích 260km/lít.

Ảnh Tuổi trẻ.

ATJ sử  dụng động cơ 50 phân khối phun xăng điện tử. Toàn bộ vỏ máy được bỏ ra, các-te dầu cũng được tháo bỏ, hệ thống đánh lửa gồm 2 bugi và khối động cơ bọc bạc để giữ nhiệt. Xích truyền động nối từ trục động cơ tới bánh thông qua một cơ cấu bánh răng trung gian,.. Khung xe làm bằng hợp kim nhôm và tài xế là một cô gái. Điều quan trọng nhất là các xe được phép tắt máy để lợi dụng quán tính. Vì thế, những yếu tố như thiết kế vỏ (giảm thiểu sức cản gió), trọng lượng xe, ma sát giữa các bộ phận chuyển động, độ nhạy khi khởi động lại và kỹ năng lái đóng vai trò quyết định. Qua đây cho thấy, 1 lít xăng có thể cho bạn đi được quảng đường hơn hiểu biết hiện nay. 

Tiết kiệm nhờ công nghệ hòa khí không đồng nhất

Cũng theo số liệu của Nhật Bản, kỷ lục tiết kiệm nhiên liệu cao nhất từ trước đến nay là 3.435,325 km cho một lít nhiên liệu đã được xác lập vào năm 2001. Thực tế đó cho thấy, để tiết kiệm nhiên liệu ô tô, xe máy dùng động cơ đốt trong cần có sự thay đổi cũng như sử dụng công nghệ cải tiến.

Cụ thể, ở các động cơ nhiên liệu không cháy còn xót từ 5 đến 10%, động cơ ô tô đã sử dụng công nghệ hòa khí không đồng nhất giúp quá trình đốt cháy hoàn hảo hơn; Hiện nay công nghệ hybrid trong ô tô (ô tô chạy cả bằng động cơ xăng và động cơ điện).

Với công nghệ hybrid cho phép tất cả các nguồn năng lượng bị tổn hao của động cơ được thu gom để biến thành điện năng nạp cho ắc quy và động cơ điện biến đổi điện năng từ ắc qui thành cơ năng để làm quay bánh xe, ví dụ ô tô công nghệ hybrid của Nissan, có sức kéo tương đương xe có động cơ 3.0 lít, nhưng mức tiêu thụ xăng chỉ 3,1 lít xăng cho 100km.

Ở động cơ này, các hệ thống được thiết kế để thu gom năng lượng ở dạng nhiệt làm nóng các chi tiết để pin nhiệt điện biến đổi thành điện năng rồi nạp cho ắc quy của xe. Năng lượng nhiệt đi theo khí xả được dẫn qua hệ thống để làm nóng bình chứa nước với nhiệt độ 400 -5000 độ C, nước hóa hơi sinh áp suất lớn được dẫn qua hệ thống làm cánh tua bin quay và dẫn động máy phát điện để sinh ra dòng điện nạp cho ắc quy của xe. Năng lượng gió của khí xả làm cánh tua bin quay và phát điện để sinh ra dòng điện nạp cho ắc quy của xe.

Ngoài ra, khi phanh xe hay giảm ga, lực quán tính và lực hãm xe được truyền qua máy phát điện biến đổi thành điện năng để nạp điện cho ắc quy. Khi tăng ga, động cơ điện biến đổi điện năng từ ắc quy thành cơ năng, lúc này động cơ xăng chỉ đóng vai trò phụ trợ nên tiêu tốn ít nhiên liệu hơn.  

Cách nhấn ga và chọn số để tiết kiệm

Đối với các ô tô, xe máy chưa sử dụng công nghệ hybrid, các năng lượng mất mát không thể thu gom được. Lượng nhiên liệu bị hao phí phụ thuộc nhiều vào sự khéo léo của người điều khiển xe. Khi lái xe, người sử dụng phương tiện điều khiển khéo léo mức tăng ga sẽ giảm được các hao tổn năng lượng từ đó sẽ giảm được lượng nhiên liệu bị hao phí.

Ví dụ, tăng ga đúng mức sẽ nâng cao hiệu suất động cơ, nhiệt lượng thừa sẽ giảm không làm động cơ nóng, giảm mất mát nhiệt lượng qua khí xả động cơ. Mặt khác nếu tăng giảm ga đột ngột, phanh hãm bánh xe sẽ làm tăng tổn hao cơ năng cũng làm hao phí nhiên liệu.

Khi lái xe, nếu ít tăng giảm ga đột ngột, ít phanh hãm bánh xe sẽ giảm bớt các hao phí cơ năng khi xe chạy trên đường, như lực quán tính, lực hao tổn khi giảm ga, lực hao tổn do phanh hãm bánh xe. Cùng với sử dụng mức ga, lái xe cần lựa chọn cấp số thích hợp để giảm bớt tổn hao cơ năng, như vận tốc đạt 20km/h nên đi số 3 hoặc 2, đi chậm hơn nên để số 1, 40km/h trở lên đi số 4. 

ThS Hoàng Ngọc Thuyết