Phóng viên bị... thu phí khi tác nghiệp tại trường Chu Văn An
(Dân trí) - Khi ê kíp của kênh truyền hình VTC2 -ĐTH kỹ thuật số VTC thực hiện chương trình Tại sao không? hồi cuối tháng 3 vừa qua tại trường Chu Văn An đã nhận được yêu cầu nộp khoản phí 5 triệu đồng từ lãnh đạo nhà trường.
Nhóm phóng viên làm chương trình Tại sao không? cho biết đây là chương trình truyền hình thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền về chân dung những người trẻ với những ý tưởng và các đóng góp cho lĩnh vực công nghệ thông tin truyền thông. Theo nhóm phóng viên này, họ chọn 4 học sinh lớp chuyên Anh, chuyên Tin của trường THPT Chu Văn An (Hà Nội) cho chương trình Tại sao không? số tháng 4/2012 vì các em này đã thực hiện bộ phim ngắn rất hay về tình yêu với chính ngôi trường của mình đăng trên Youtube có tựa đề All about CVA. Kịch bản chương trình hoàn toàn mang tính tuyên truyền gương người tốt việc tốt và có ý nghĩa tích cực không chỉ với cá nhân các học sinh mà với cả hình ảnh của trường THPT Chu Văn An.
Một góc nhỏ của ngôi trường cổ kính Chu Văn An, Hà Nội (ảnh minh họa: Qúy Đoàn)
Tuy nhiên, sau khi đồng ý về mặt thủ tục, giấy tờ và cho phép các em học sinh tham gia cùng ê kíp sản xuất chương trình thực hiện ghi hình tại trường THPT Chu Văn An, lãnh đạo trường này cũng nêu vấn đề ê kíp phải nộp một khoản phí 5 triệu đồng vì sử dụng cơ sở vật chất của nhà trường và vì chương trình có bán sóng kinh doanh. Dù nhóm phóng viên VTC đã giải thích đây là hoạt động tác nghiệp báo chí bình thường, không vì mục đích kinh doanh, nhưng lãnh đạo nhà trường vẫn khẳng định đó là quy định. Sau quá trình thỏa thuận, mức phí được hạ xuống còn 2 triệu đồng. Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC buộc phải duyệt chi khoản phí này.
Sau khi nộp khoản tiền trên, nhóm thực hiện chương trình Tại sao không? được nhận 1 biên lai thu tiền phí, lệ phí in rõ là của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội nhưng đóng dấu trường THPT Chu Văn An.
Về sự việc này, PV Dân trí đã có cuộc trao đổi với ông Chử Xuân Dũng - Hiệu trưởng trường THPT Chu Văn An, ông Dũng xác nhận có thu khoản phí 2 triệu đồng đối với nhóm thực hiện chương trình Tại sao không? của kênh VTC2, Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC.
“Chu Văn An không chỉ là 1 ngôi trường dạy học mà còn là một di tích văn hóa cần được giữ gìn. Những hoạt động lấy thông tin, chụp ảnh, ghi hình tuyên truyền trong các dịp kỷ niệm hàng năm hay làm chuyên đề về giáo dục trên các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam hay các cơ quan báo chí khác thì nhà trường vẫn tạo điều kiện và ủng hộ bình thường.
Nhưng đối với những đơn vị kinh doanh thì nhà trường thu tiền cơ sở vật chất, vì các đơn vị này khi đến trường đã sử dụng điện nước, phòng học, khuôn viên và nhà trường phải bố trí người đi theo; khoản phí này chỉ là hỗ trợ lẫn nhau. Thậm chí, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội hay Bộ Giáo dục và Đào tạo khi tổ chức sự kiện hội thảo hay họp hành tại trường cũng đều có sự hỗ trợ chi phí. Mức thu được quy định từ 5-10 triệu (tùy theo thỏa thuận), nếu đơn vị đồng ý thì vào trường khai thác còn không đồng ý thì thôi.”- ông Dũng giải thích.
Biên lai thu 2 triệu đồng phí, lệ phí
Theo thầy Chử Xuân Dũng, đây là khoản phí theo quy định của nội bộ nhà trường và đã có tiền lệ từ thời hiệu trưởng trước. Phí này sẽ được nộp vào Kho bạc theo các khoản chung chứ không bỏ vào túi ai cả. Tuy nhiên, khi PV hỏi văn bản quy định thu khoản phí này thì hiệu trưởng Dũng cho hay trường không có, tất cả được thống nhất bằng... miệng trong các cuộc họp của Hội đồng nhà trường. Riêng về biên lai thu tiền, ông Dũng cho biết trường THPT Chu Văn An sử dụng mẫu của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, còn trước đó mẫu biên lai là của Chi cục Thuế.
Cũng theo ông Dũng, trường hợp thu phí ê kíp ghi hình của Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC vì đây là một đơn vị kinh doanh, họ làm chương trình rồi bán kênh, bán sóng thu tiền, điều này khác với hoạt động tác nghiệp thông thường của phóng viên. Ê kíp này thực hiện chương trình đã sử dụng “diễn viên” là học sinh của trường THPT Chu Văn An trong khi nhà trường không có nhu cầu tuyên truyền như vậy. Ngoài ra, ông cũng nói không mấy hài lòng với ê kíp này khi làm việc tại trường đã có những sơ suất về giấy tờ ngay từ khi đến liên hệ và làm việc quá thời gian theo thỏa thuận ban đầu (từ 1 tiếng rưỡi tăng lên gần 4 tiếng đồng hồ)...
Trên thực tế, Luật Báo chí Việt Nam không có quy định nào cho phép cơ sở thu phí của phóng viên đến tác nghiệp, đưa tin. Không một tổ chức cá nhân nào được cản trở báo chí, nhà báo hoạt động.
Hội Nhà báo Việt Nam cho rằng việc thu phí của trường THPT Chu Văn An là không đúng và sẽ có ý kiến với cơ quan chức năng về việc này, làm sao đảm bảo cho phóng viên được tiếp cận nguồn tin và được cung cấp các thông tin chính thống.
Công văn làm việc giữa lãnh đạo trường THPT Chu Văn An và VTC, trong đó mức
phí từ 5 triệu đồng đã được thỏa thuận giảm xuống còn 2 triệu đồng
Về phía Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, trao đổi với báo chí, lãnh đạo Sở này khẳng định không hay biết việc thu phí của trường THPT Chu Văn An và không có quy định nào về việc này.
Được biết, ngay khi các cơ quan ngôn luận thông tin về việc thu phí này, trường THPT Chu Văn An đã yêu cầu 4 học sinh tham gia chương trình Tại sao không? làm tường trình về buổi ghi hình cùng Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC tại trường. Hiệu trưởng Chử Xuân Dũng cũng cho biết đã báo cáo sự việc lên Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội.
Theo quy định của pháp lệnh phí và lệ phí do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành năm 2001, chỉ những loại phí và lệ phí do Ủy ban Thường vụ quốc hội ban hành trong danh mục kèm theo mới được phép triển khai và thu trên toàn quốc.
Nghị định 57, năm 2002 hướng dẫn về thu phí và lệ phí, thẩm quyền ban hành các loại thu phí và lệ phí gồm có Chính phủ, Hội đồng Nhân dân các tỉnh, thành phố và Bộ Tài chính. Ngoài các cơ quan vừa nêu, không đơn vị nào được "đẻ" ra các loại phí. Theo quy định điều 58, Luật giáo dục không có điều nào quy định Hội đồng nhà trường được đặt ra các loại phí và lệ phí. Điều 101 Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng không quy định nguồn phí và lệ phí thu từ các nguồn thu khác của nhà trường. |
Quỳnh Anh