Ngay sau khi nhận được clip ghi lại những sai phạm, tiêu cực có hệ thống tại Hội đồng thi Trường THPT DL Đồi Ngô (Lục Nam – Bắc Giang), PV Báo Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trò chuyện cùng Người đương thời Đỗ Việt Khoa về vấn đề này.
- Thưa thầy giáo Đỗ Việt Khoa, kỳ thi tốt nghiệp THPT 2012 đã kết thúc, ông đánh giá như thế nào về kỳ thi tốt nghiệp năm nay?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Nhiều địa phương ở Bắc Bộ thi cử không nghiêm túc trong khi Nam Bộ và Tây Nguyên nghiêm túc hơn. Năm nay đã tái diễn tình trạng tiêu cực thi cử rất nghiêm trọng ở nhiều địa phương.
 |
| Người đương thời Đỗ Việt Khoa, người cung cấp clip sai phạm của Hội đồng thi Trường THPT DL Đồi Ngô (Ảnh Thu Hòe) |
- Nguyên nhân gì khiến những sai phạm trong kỳ thi tốt nghiệp THPT tiếp tục xảy ra và gia tăng về mức độ nghiêm trọng, thưa ông?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Có nhiều nguyên nhân lắm! Nhưng chủ yếu là do chính các thầy cô làm công tác coi thi. Thói quen cũ, buông xuôi nhắm mắt làm ngơ trước các tệ nạn. Bệnh thành tích giả của các trường, các Sở… cũng là nguyên nhân. Sai phạm năm trước không bị xử lý, răn đe tất nhiên sẽ có cơ tái diễn ở năm sau và quan trọng nhất là nhiều vị đang giàu lên, lên chức dựa trên sự giả dối.
- Được biết, ông chính là người lên ý tưởng sẽ quay lại những hình ảnh gian lận trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2012 tại Hội đồng thi Trường THPT DL Đồi Ngô (Lục Nam, Bắc Giang) và cung cấp những hình ảnh này cho báo chí. Nguyên nhân gì khiến ông lần thứ 2 vào cuộc cung cấp cho báo chí những hình ảnh gian lận, tiêu cực trong thi cử?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Từ hai năm học trước, tôi đã được các thầy cô giáo ở nhiều tỉnh phía Bắc cho biết sự trở lại của tiêu cực thi cử, nhất là khi thanh tra ủy quyền của Bộ GD - ĐT không còn giám sát kỳ thi nữa. Các tỉnh Trung du phía Bắc có sự tăng bất thường về tỷ lệ đỗ tốt nghiệp. Là người tham gia lễ phát động “Hai không” cùng Bộ trưởng Giáo dục thời đó là ông Nguyễn thiện Nhân, tôi theo dõi rất kỹ việc thi tốt nghiệp ở các địa phương và thấy nguy cớ thất bại của “Hai không” đã hiển hiện.
Tôi quyết định thu thập clip thi cử ở một số địa phương để xem thực hư ra sao và để lãnh đạo ngành biết. Và tôi đã chọn một số trường ở tỉnh Bắc Giang. Trường THPT DL Đồi Ngô là một trong số đó.
- Ông đánh giá như thế nào về những sai phạm mà Trường THPT DL Đồi Ngô đã phạm phải? Những sai phạm năm nay của Trường THPT DL Đồi Ngô khiến ông có sự liên tưởng như thế nào đến sự việc vi phạm nghiêm trọng ở Phú Xuyên năm 2006?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Sai phạm kinh hoàng! Giống y như tiêu cực thi ở trường Phú Xuyên A năm 2006 mà tôi đã tố cáo. Cũng thu tiền thí sinh trước khi thi, cũng đưa đề thi ra cho người ngoài hội đồng giải, cũng photo ngay tại trường và mang bài giải phân phát tới các phòng thi.
Có một điều khác vụ Phú Xuyên A là trường Đồi Ngô không sử dụng phụ huynh đi phân phát bài giải mà dùng chính giáo viên, nhân viên của trường, và cả giám thị coi thi nữa. Giám thị làm thi cũng thế, hoàn toàn làm ngơ cho thí sinh quay cóp, bỏ ra ngoài tụ tập…
- Ông có thể so sánh, mức độ vi phạm tại Trường THPT DL Đồi Ngô năm nay so với mức độ vi phạm ở Trường THPT Phú Xuyên A năm 2006? Liệu qua sự việc này có một lần nữa làm dấy lên một phong trào tương tự phong trào “Hai không” năm 2006?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Trường Đồi Ngô sai phạm có tổ chức. Theo luật thì họ vi phạm tội làm lộ bí mật Quốc gia, cần khởi tố vụ án. Mức độ vi phạm nặng hơn vụ Phú Xuyên A 2006 bởi vì họ đang thực hiện “Hai không”.
Tôi chắc chắn sẽ không có chuyện sẽ xuất hiện “Hai không mới” mà thay vào đó Bộ GD - ĐT sẽ chấn chỉnh, còn các trường vi phạm năm sau chắc là rút kinh nghiệm để “tinh vi” hơn.
- Cũng từng tham gia công tác coi thi, ông đã bao giờ nhắm mắt, nhận nhượng để học trò sử dụng phao thi, coi cóp, chép bài của nhau trong phòng thi?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Nhắm mắt cho qua thì chưa. Nhân nhượng nhẹ tay xử lý thì có. Trước 2006, thí sinh vi phạm quá nhiều. Tôi bắt được chỉ tịch thu tài liệu, chứ không đình chỉ thi ngay.
- Dư luận đang lo lắng cho 2 thí sinh dũng cảm quay lại những hình ảnh trong chính phòng thi của mình. Chính các em cũng đang rất lo lắng cho kết qủa thi tốt nghiệp của mình. Theo ông, chúng ta cần làm gì để bảo vệ những em học sinh đó?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Vừa qua tôi có đọc ý kiến của GS. Đào Trọng Thi- Chủ nhiệm UBGD-TTN của Quốc hội. Tôi rất ngạc nhiên vì ý kiến cực đoan này, coi việc quay clip này là hành vi tiêu cực nghiêm trọng. Có lẽ Giáo sư không biết là thiết bị quay đó không phải điện thoại di động, mà là một cái bút quay không có phone để nghe, không có màn hình để nhìn. GS cho rằng có cách khác để tố cáo gian lận thi, nhưng xin hỏi Giáo sư đó là cách gì? Nếu không có video làm chứng, chúng ta tố cáo miệng chăng? Ai tin?
Đáng lẽ phải tập trung xử lý sai phạm có tổ chức của hội đồng thi, động viên người dũng cảm quay clip kia thì một số người lại xăm xoi tính chuyện kỷ luật thí sinh dũng cảm kia. Năm nay, đề thi có bài bàn về thói dối trá. Kỷ luật thí sinh quay clip chính là dập tắt việc tố cáo thói dối trá.
.jpg) |
| Ảnh chụp từ clip |
- Nhiều người vẫn mặc định, kỳ thi tốt nghiệp THPT chỉ là một kỳ thi hình thức và bất kể học sinh không kể học lực thế nào đều sẽ và phải qua kỳ thi này. Liệu đó có phải là nguyên nhân khiến nhiều giám thị mắt nhắm, mắt mở cho thí sinh “thoải mái” trong phòng thi?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Có thể. Nhưng khi thấy kỳ thi rất tiêu cực, nhiều người muốn bỏ kỳ thi này. Như thế là anh bất lực đầu hàng tiêu cực rồi.
- Thưa ông, Bộ Giáo dục nên có những hình phạt xử lý như thế nào với tập thể và những cá nhân vi phạm ở Trường THPT DL Đồi Ngô?
Nhà giáo Đỗ Việt Khoa: Bộ nên hủy ngay kết quả thi của Đồi Ngô, cho toàn trường thi lại theo đề dự trữ. Bộ không có thực quyền xử lý đối với trường, mà quyền này thuộc Sở GD - ĐT Bắc Giang và Chủ tịch tỉnh Bắc Giang. Vậy thì Bộ nên yêu cầu địa phương khởi tố vụ án làm lộ bí mật quốc gia của lãnh đạo hội đồng coi thi. Chính quyền tỉnh Bắc Giang nên khởi tố ngay vụ án này, kỷ luật hạ lương, khai trừ Đảng đối với những cá nhân sai phạm.
Hy vọng hậu vụ này không làm dư luận thất vọng. Đồi Ngô cho thấy nhiều điều. Mong rằng giáo giới hãy làm đúng nhiệm vụ của mình, dạy người thì cần gương mẫu đấu tranh với cái xấu, đừng để ngành còn tiêu cực như thế này nữa.
-Trân trọng cảm ơn ông!