Các nhà khoa học vẫn chưa thể làm rõ quá trình tiến hóa tự nhiên của hệ thống sinh sản bất thường ở loài cá này.

Loài cá này được các nhà khoa học đặt tên là “The Phallostethus cuulong,” là thành viên thứ 22 trong gia đình Phallostethida, một nhóm cá nhỏ, thanh mảnh, gần như trong suốt sống chủ yếu tại Đông Nam Á.

Ảnh loài cá mới được phát hiện tại ĐBSCL (Nguồn: AFP/Koichi Shibukawa, Tran Dac Dinh, Tran Xuan Loi)

Theo Wikipedia, điểm đặc biệt là loài cá này là có cơ quan sinh dục nằm dưới cằm, ngay phía sau miệng. Con đực không có dương vật giống như con người và các loại động vật có vú khác. Chúng có một cơ quan sinh sản là priapium, nằm quay ngược về phía sau và giống một dạng vây ngực. Ống dẫn trứng của con cái có thể chứa đầy tinh trùng trong cơ thể vì vậy tỷ lệ trứng được thụ tinh là khá cao.

Con đực dài 2cm giao phối với con cái bằng cách phần đầu của chúng đặt gần nhau, tạo thành 1 góc 45 độ.

Loài cá này được phát hiện lần đầu ở một con kênh tại đồng bằng sông Cửu Long tháng 7/2009 bởi nhà khoa học Nhật Bản Koichi Shibukawa, trong chương trình nghiên cứu phối hợp với các đồng nghiệp ở Đại học Cần Thơ.

Loài cá này được báo chí quốc tế gọi là “có dương vật nằm trên đầu” (mặc dù thực tế là không phải) được phát hiện chỉ một tháng sau khi các nhà khoa học phát hiện ra một loài rắn ở Amazon có hình dạng giống với “của quý” của người.