Động đất ở Quảng Nam: Đang nợ dân một câu trả lời
GiadinhNet - “Người dân chúng tôi đang hỏi tại sao động đất liên tiếp xảy ra mà chính quyền địa phương chưa có động thái nào để an dân trong thời gian sắp tới? Chúng tôi đang nợ họ một câu trả lời”.
Đây là bức xúc của ông Đặng Phong, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam trong buổi họp với lãnh đạo tỉnh cùng các nhà chuyên môn, khoa học vào chiều 12/9.
|
Quang cảnh buổi họp báo cáo sơ bộ về tình hình động đất |
Động đất không ảnh hưởng tới đập thủy điện Sông Tranh 2
Như đã hứa sẽ công bố kết quả nguyên nhân những trận động đất liên tiếp xảy ra trên địa bàn huyện Bắc Trà My, Quảng Nam, vào chiều 12/9, các chuyên gia, nhà khoa học của các bộ ngành Trung ương cùng chính quyền tỉnh Quảng Nam đã họp báo cáo về vấn đề này. Tuy nhiên, buổi họp chỉ mới báo cáo sơ bộ về kết quả khảo sát mấy ngày vừa qua của các chuyên gia, nhà khoa học, chứ điều mong đợi nhất đâu là nguyên nhân xảy ra hiện tượng động đất trên địa bàn huyện Bắc Trà My thì vẫn chưa có kết luận chính thức.
Kết quả khảo của TS Lê Huy Minh – Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu - tại 5 huyện: Bắc Trà My, Nam Trà My, Tiên Phước, Hiệp Đức và Phước Sơn cho thấy: các trận động đất lúc 20 giờ 47 phút ngày 3/9 vừa qua gây nên chấn động cực đại là cấp 6 (theo thang MSK64). Vùng chấn động cấp 6 kéo dài theo phương Tây Bắc – Đông Nam dài khoảng 20 km, chiều rộng khoảng 10 km bao cả khu vực đập. Vùng chấn động cấp 5 kéo dài khoảng 40km và rộng khoảng 20km, bao gồm một số xã thuộc địa phận Bắc Trà My, Tiên Phước và Hiệp Đức. Vùng chấn động cấp 4 bao gồm một số xã ở Nam Trà My, Tiên Phước, Phước Sơn.
Các chuyên gia, nhà khoa học nhận định, các trận động đất vừa qua không ảnh hưởng gì tới đập thủy điện Sông Tranh 2. Trận động đất lớn nhất M=4,2 ngày 3/9 gây chấn động lớn nhất là cấp 6 theo thang MSK64, tương đương chấn động cực đại gây bởi trận động đất M=3,4 tháng 11/2011. Độ lớn động đất mạnh hơn, vùng chấn động rộng hơn. Gia tốc lớn nhất đo được ở vai trái của đập là 88,3 m/s2 chưa vượt qua ngưỡng gia tốc động đất thiết kế cho đập thủy điện Sông Tranh 2 là 150 cm/s2.
|
Ông Nguyễn Đức Hải, Bí thư tỉnh Quảng Nam “Nếu còn 1% chưa an toàn thì đề nghị không cho tích nước thủy điện Sông Tranh 2” |
“Động đất khu vực thủy điện Sông Tranh 2 chưa có dấu hiệu suy giảm về độ lớn (tháng 11/2011 có 2 trận động đất M=3,4; tháng 3/2012 có 1 trận M=3,1, tháng 9/2012 có 2 trận M>4,0) cũng như về tần suất động đất. Diễn biến của động đất ở khu vực thủy điện Sông Tranh 2 diễn ra là diễn biến bình thường như ở các khu vực thủy điện khá. Việc xuất hiện động đất kích thích do hồ chứa xuất hiện không chỉ ở Việt Nam mà cũng đã xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới. Ở Việt Nam đã từng quan sát được sự xuất hiện của động đất kích thích có độ lớn M=4.8 tại hồ thủy điện Hòa Bình sau khi tích nước 6-7 tháng”, TS Lê Huy Minh cho biết.
Ông cũng giải thích thêm, khi hồ thủy điện tích nước, tải trọng nước hồ làm tăng áp suất nước lỗ rỗng trong các đới dập vỡ và do đó làm giảm độ bền cắt của các đất đá trong đới. Khi đứt gãy hoạt động đã ở trong trạng thái ứng suất tới hạn, việc giảm độ bền cắt của đất đá trong đới đứt gẫy dẫn tới việc xẩy ra dịch trượt làm cho động đất phát sinh. Vì lý do này, động đất kích thích do hồ chứa thường xảy ra tại lân cận vùng hồ. Các động đất tại Bắc Trà My cũng xảy ra quanh hồ thủy điện Sông Tranh 2.
Còn theo ông Lưu Thế Biểu – Phó trưởng BQL xây dựng của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), thì cho đến thời điểm này công tác xử lý chống thấm ở đập thủy điện Sông Tranh 2 đã đạt chỉ tiêu đề ra và công trình vẫn đảm bảo an toàn. “EVN đã thuê các chuyên gia của nước ngoài sang đánh giá độc lập và khẳng định đến giờ này công trình đã an toàn để tích nước”, ông Biểu cho biết.
Nhà dân ở huyện Bắc Trà My bị nứt sau những trận động đất liên tiếp xảy ra |
Nợ dân một câu trả lời
|
Ông Trần Văn Thọ, Trưởng Ban tổ chức tỉnh ủy Quảng Nam nói về công trình thủy điện Sông Tranh 2: Thủy điện tích nước được mấy bữa thì bị rò rỉ thì làm sao nói dân tin được. Đến khi có sự cố xảy ra thì không cho báo chí vào, lãnh đạo tỉnh cũng không được vào. Đặt mình vào vị trí của dân thì chúng ta có hoảng hốt không với những việc đã xảy ra? “Ai chịu trách nhiệm về việc này? Phải nghiêm túc và dũng cảm thừa nhận sự việc đã xảy ra. Hỏi tôi tin không? Tôi không tin được”, ông Thọ bức xúc. |
Trăn trở, mất ăn mất ngủ suốt thời gian vừa qua không ai khác là ông Đặng Phong, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My. Ông cho biết, từ khi xảy ra động đất đến nay người dân cứ hỏi tại sao chính quyền địa phương chưa có phương án nào để an dân trong thời gian sắp tới? “Chúng tôi không biết trả lời thế nào. Chúng tôi đang nợ họ một câu trả lời”, ông Phong cho biết.
Người đứng đầu huyện Bắc Trà My đề nghị lãnh đạo tỉnh và các bộ ngành trung ương hết sức cẩn thận khi đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho tích nước lại ở thủy điện Sông Tranh 2. Vì theo phân tích của ông, nếu giả dụ có động đất xảy ra thì phía chính quyền địa phương hướng dẫn, thông báo cho người dân nơi phòng tránh. Nhưng nếu động đất mà gắn với thủy điện Sông Tranh 2 thì huyện không biết hướng dẫn thế nào vì thủy điện tích nước thì như một “túi nước” khổng lồ. Đây là nỗi lo kép: động đất gắn với thủy điện Sông Tranh 2.
“Chúng tôi đề nghị cần phải nghiên cứu mở rộng thêm động đất kích thích hay động đất do kiến tạo địa chất. Nhưng cho dù là động đất kiểu gì đi nữa thì nguyên nhân cũng từ thủy điện Sông Tranh 2 mà ra. Nếu bây giờ mà cho tích nước lại ở thủy điện Sông Tranh 2 thì không thể an dân được”, ông Phong cho biết.
Lo lắng cho dân của huyện nhà không kém, ông Đào Bội Thuyên, Chủ tịch UBND huyện Hiệp Đức, cho biết nếu nhỡ may có vấn đề gì xấu xảy ra thì “bom nước” của “ông thủy điện” sẽ quét qua địa bàn huyện. “Tôi đề nghị các cơ quan chức năng cần sớm hướng dẫn cách phòng tránh khi có tình huống xấu xảy ra để chúng tôi biết mà tuyên truyền cho người dân phòng tránh”, ông Thuyên nói.
|
TS Lê Huy Minh cho biết, Bộ KH-CN đã có quyết định phê duyệt việc triển khai đề tài “Nghiên cứu động đất kích thích khu vực hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2”. Đề tài sẽ được triển khai trong thời gian tới với việc lắp đặt 5 trạm địa chấn để theo dõi tình hình hoạt động động đất, đánh giá xu thế hoạt động động đất kích thích trong khu vực, nghiên cứu chi tiết các điều kiện địa chất và địa động lực phục vụ việc đảm bảo an toàn đập thủy điện Sông Tranh 2. |
Nếu còn 1% chưa an toàn thì đề nghị không cho tích nước thủy điện Sông Tranh 2
Đó là đề nghị của ông Nguyễn Đức Hải, Bí thư tỉnh ủy Quảng Nam. Vị bí thư này cũng trăn trở, từ khi xảy ra động đất tới giờ, ngày nào ông cũng gọi điện mấy lần cho lãnh đạo UBND huyện Bắc Trà My để hỏi han tình hình.
“Tôi là lãnh đạo cao nhất của tỉnh nên hỏi tôi yên tâm chưa thì tôi chưa yên tâm. Nếu còn 1% chưa an toàn thì đề nghị không cho tích nước thủy điện Sông Tranh 2. Đề nghị sớm có kết luận về sự an toàn của thủy điện Sông Tranh 2. Tốn kém thời gian và tiền bạc không quan trọng mà phải an toàn cho người dân là việc quan trọng nhất”, ông Hải nói.
Hiện người dân và chính quyền tỉnh Quảng Nam chưa thể yên tâm những báo cáo sơ bộ mà các chuyên gia, nhà khoa học đưa ra. Vì thế, Bí thư Nguyễn Đức Hải đề nghị chủ đầu tư thủy điện Sông Tranh 2 nâng cao trách nhiệm đối với người dân sống trong vùng động đất như giải quyết thiệt hại cho người dân sau những trận động đất làm hư hại nhà cửa, trường học…
Đức Hoàng