Bằng mọi giá phải bào chế được thuốc
Đại biểu Trần Văn Độ (An Giang) khơi lên câu chuyện những người bị tuyên án tử hình hiện không thi hành án được do không có nguồn thuốc độc để tiêm. Lỗi trong việc này, ông Độ quy cho việc chủ quan của cơ quan soạn thảo luật Thi hành án hình sự sửa đổi vì đã không tìm hiểu kỹ về nguồn nhập khẩu thuốc.
“Không thể nhập được thì đề nghị Chính phủ tổ chức sản xuất thuốc này. Cái đó trong tầm tay của chúng ta” – ông Độ nói.
Phản ánh thực trạng này, đại biểu Phạm Văn Hà (Nghệ An) thông tin, cả nước đã xây dựng được nhiều nhà thi hành án tiêm thuốc độc, cũng đã huấn luyện hàng trăm cán bộ thi án. Chính phủ cũng xây dựng xong nghị định từ năm 2011 nhưng đến nay vẫn không thể thực hiện quy định mới vì không tìm được nguồn cung ứng thuốc.
Lâu nay, việc sản xuất thuốc chữa bệnh không có gì khó khăn nhưng nói là sản xuất thuốc độc “vướng” dù đã xác định được cụ thể 3 loại thuốc (thuốc gây mê, thuốc gây giãn cơ và thuốc gây ngừng tim – bản chất đều là những loại thuốc chữa bệnh khi sử dụng với liều lượng nhỏ, thích hợp) cần thiết khi thực hiện việc xử tử nhưng vẫn chưa thể sản xuất. Vậy nên, hiện có hàng trăm trường hợp người đã có án đang chờ thi hành mà vẫn không biết bao giờ có thể triển khai.
Việc chậm trễ này gây áp lực lớn cho trại giam, cho cán bộ quản chế cũng như với chính “tội nhân”. Ông Hà kiến nghị Chính phủ sớm có biện pháp xử lý, làm rõ và báo cáo các cơ quan chức năng về việc này.
Đại biểu Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cũng dẫn số liệu thống kê của ngành kiểm sát, đến nay còn 508 người bị kết án tử hình, án đã có hiệu lực vẫn không thi hành được. Trong số đó đã có 3 người chết do bệnh tật, 3 người tự sát. Thậm chí có người viết đơn xin được thi hành án do tâm lý căng thẳng.
Đại biểu Huỳnh Nghĩa đề nghị tạm thời tiếp tục thi hành án từ hình bằng hình thức xử bắn (Ảnh: Việt Hưng)
Báo cáo này cũng thừa nhận việc này đã làm tăng áp lực nặng nề lên cả 2 phía – phía cơ quan giam giữ và phía tử tội.
Để sớm giải quyết trình trạng này, đại biểu đề nghị Chính phủ nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc trình dự thảo luật để Quốc hội xem xét, thông qua, trên cơ sở đảm bảo đủ điều kiện thi hành khi luật có hiệu lực, tránh tình trạng bế tắc như việc tử hình bằng tiêm thuốc độc này.
Ngoài ra, để gỡ bế tắc, ông Nghĩa đề nghị Quốc hội xem xét trong kỳ họp này ban hành nghị quyết quy định rõ, trong khi chờ tìm được nguồn thuốc độc, cho phép tạm thời tiếp tục thi hành án tử hình bằng hình thức xử bắn. Vì nếu tiếp tục kéo dài thời gian thi hành án tử hình ngày nào sẽ còn tạo tâm lý căng thẳng, phức tạp ngày đó.
“Đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Y tế, Bộ Công an và các cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu, bằng mọi giá phải bào chế được loại thuốc này trong năm 2013, đồng thời có biện pháp quản lý chặt tử tội, tránh việc bỏ trốn, tự sát… “ – ông Nghĩa nhấn mạnh.
Chống tội phạm vị thành niên – tăng hình phạt hay hạ tuổi?
Một nội dung khác nổi lên trong phiên thảo luận sáng 1/11 là tình trạng tội phạm vị thành niên với nhiều quan điểm trái chiều từ các đại biểu.
Đại biểu Hồ Trọng Ngũ (Vĩnh Long) khái quát thực trạng, hầu hết các vụ phạm pháp hình sự do vị thành niên gây ra đều có dấu hiệu cấu thành tội phạm (cả trong những nhóm tội nghiêm trọng như giết người, hiếp dâm, cướp tài sản… ), hơn 65% vụ có sử dụng vũ khí nóng, hung khí.
Đại biểu Hồ Trọng Ngũ đề nghị hạ thấp hơn quy định về tuổi thành niên, từ mức 18 tuổi xuống 16 tuổi.
Tình trạng nghiêm trọng của tội phạm trong nhóm vị thành niên, theo ông Ngũ, đang thách thức lương tri, trách nhiệm của người lớn. Theo đại biểu, nguyên nhân của tình trạng trên do hình phạt quy định chưa tương xứng, tạo điều kiện cho người chưa thành niên phạm tội. Nhiều ý kiến bức xúc thậm chí cũng đã đặt vấn đề cần áp dụng cả hình phạt tử hình cho người chưa thành niên.
Nêu quan điểm riêng, ông Ngũ cho rằng, cần phát huy tác dụng của hình phạt và biện pháp cưỡng chế mạnh nhưng không nên sửa luật hình sự theo hướng tăng nặng hình phạt vì đi ngược lại xu hướng quốc tế. Đại biểu đề xuất xử lý theo hướng điều chỉnh, hạ thấp hơn quy định về tuổi thành niên, từ mức 18 tuổi xuống 16 tuổi.
Đại biểu phân tích, năng lực hành vi của người trẻ hiện giờ đã thay đổi, khác nhiều, sự kìm hãm sẽ dẫn đến nhu cầu bứt phá, thể hiện mình. Sự thể hiện lệch lạc dẫn đến những hệ quả đáng tiếc.
“Thừa nhận sự trưởng thành vượt bậc của lớp trẻ, thừa nhận người 16 tuổi đã thành niên là để các em thực sự thể hiện quyền năng hành động của mình. Đây là giải pháp xử lý để đấu tranh với tội phạm vị thành niên hiện nay” – ông Ngũ quả quyết.
Ngược lại với quan điểm này, đại biểu Trần Văn Độ (An Giang) lật lại vấn đề, vị thành niên phạm tội có trách nhiệm của gia đình, nhà trường, xã hội. Ông Độ đặt câu hỏi, phải chăng nhà trường mới chỉ chú trọng dạy chữ, không dạy kỹ năng sống, không dạy trẻ cách làm người.
Chưa có báo cáo nào đề cập đúng mức vấn đề này và theo đại biểu, đó chính là kẽ hở làm nảy sinh tội phạm. Ông Độ lập luận: “Cần làm sáng tỏ căn cơ tình hình tội phạm. Chứ nếu cứ chạy theo vi phạm, xử thật nặng, thật nghiêm, tăng án tử hình, tăng hình phạt với người chưa thành niên phạm tội là không đúng hướng, không giải quyết được vấn đề”.
P.Thảo