- Nhân dịp đầu xuân mới 2013, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Trần Đại Quang đã có những chia sẻ với VietNamNet về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Đấu tranh lâu dài, bền bỉ

- Thưa Bộ trưởng, thời gian gần đây, lực lượng Công an cả nước, trong đó có Công an TP.HCM đã ra quân đồng loạt trấn áp tội phạm, khiến dư luận vô cùng phấn khởi. Vậy từ đây, người dân có thể kỳ vọng về sự lâu dài và bền vững trong vấn đề bình yên cuộc sống không, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Trần Đại Quang: Trước hết, tôi xin khẳng định rằng, đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ sự bình yên cho xã hội là nhiệm vụ hết sức quan trọng, vừa cấp bách, vừa là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, cần có quyết tâm cao, sự kiên trì, bền bỉ.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Trần Đại Quang. (Ảnh: Lê Anh Dũng)

Trong năm 2012, lực lượng Công an đã triển khai đồng bộ nhiều chủ trương, biện pháp đấu tranh với các loại tội phạm ở tất cả các địa bàn đô thị, nông thôn; liên tục mở các cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, tập trung vào các tuyến, địa bàn trọng điểm và các loại tội phạm nguy hiểm có tổ chức, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, tội phạm là người nước ngoài, tội phạm sử dụng “vũ khí nóng”, vật liệu nổ để gây án, tội phạm chống người thi hành công vụ, tội phạm xâm hại trẻ em...

Đã triển khai nhân rộng mô hình tổ công tác phối hợp 03 lực lượng Cảnh sát giao thông, Cảnh sát cơ động, Cảnh sát hình sự trong phòng, chống tội phạm và xử lý vi phạm về trật tự, an toàn giao thông. Điều tra khám phá 37.221 vụ phạm tội hình sự, đạt tỷ lệ 73,4%; triệt phá 2.785 băng, nhóm tội phạm; kịp thời điều tra, khám phá nhiều vụ án nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng; giải cứu thành công 100% các vụ tống tiền, bắt cóc chiếm đoạt trẻ em, được dư luận đánh giá cao.

Gần đây, tại TP.HCM, Công an Thành phố đã thành lập 34 tổ Cảnh sát giao thông, Cảnh sát cơ động, Cảnh sát hình sự, Bộ công an cũng điều 600 cảnh sát cơ động vào TP.HCM để phối hợp trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là trong tấn công, trấn áp tội phạm cướp, cướp giật trên các tuyến, địa bàn trọng điểm.

Bộ Công an cũng đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ hỗ trợ Công an Thành phố triệt phá các băng, nhóm tội phạm có tổ chức hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, các băng nhóm đâm thuê, chém mướn, siết nợ, đòi nợ thuê, sử dụng vũ khí gây án, tổ chức các hoạt động cờ bạc, mại dâm; quản lý chặt chẽ số đối tượng hình sự, kinh tế, ma túy tại địa bàn; thực hiện tốt các phương án phòng, chống cướp, cướp giật, trộm cắp...; đẩy mạnh công tác truy bắt, vận động đối tượng truy nã ra đầu thú, đặc biệt là số đối tượng nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm.

Các lực lượng công an kiểm soát 'cung đường cướp' ở TP.HCM. (Ảnh: VietNamNet)

Tôi rất hiểu và thông cảm với những lo lắng, bất an, cũng như kỳ vọng về sự lâu dài và bền vững trong vấn đề bình yên cuộc sống của người dân. Để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong cuộc đấu tranh phòng, chống có hiệu quả với các loại tội phạm, Bộ Công an thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 48-CT/TW, ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị (khóa X) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, Nghị quyết số 37/2012/QH13, ngày 23/11/2012 của Quốc hội khoá XIII về công tác phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm và công tác thi hành án năm 2013; đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương quán triệt và thực hiện tốt phương châm: “Chủ động phòng ngừa, tích cực tấn công tội phạm”.

Theo đó, mục đích cao nhất và cũng là yêu cầu cơ bản của cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm là bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân, tạo môi trường ổn định, góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của đất nước. Chúng tôi luôn xác định, đã là chiến sĩ Công an nhân dân thì phải chấp nhận mọi hy sinh, vất vả vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân.

Mối lo tội phạm trẻ vị thành niên gia tăng

- Trong năm qua, lực lượng Công an nhân dân đã có rất nhiều cố gắng trong việc đảm bảo sự bình yên cho xã hội. Tuy nhiên, các vụ giết người, cướp tài sản, cướp giật vẫn có chiều hướng gia tăng, đặc biệt là loại đối tượng tội phạm còn ở tuổi vị thành niên. Bộ trưởng đánh giá thế nào về thực trạng này?

Thành phần phạm tội cũng rất khác nhau, song phần lớn số đối tượng này thích ăn chơi, đua đòi, không chịu lao động, tụ tập lêu lổng, có lối sống lệch lạc, ưa hưởng thụ và coi thường các giá trị chuẩn mực đạo đức xã hội. Hầu hết trẻ em vi phạm pháp luật tập trung ở lứa tuổi 16-18. Thực trạng trên đang là mối lo của các bậc cha mẹ và toàn xã hội trong việc quản lý và giáo dục thanh, thiếu niên.

- Theo Bộ trưởng nguyên nhân của tình trạng này là gì?

Bộ trưởng Trần Đại Quang: Nguyên nhân khách quan là do tình hình kinh tế - xã hội khó khăn, tác động trực tiếp đến đời sống các tầng lớp nhân dân cộng với tác động tiêu cực của các ấn phẩm đồi trụy, trò chơi bạo lực trực tuyến trên mạng Internet (game online) nhưng chưa có giải pháp ngăn chặn.

Nguyên nhân chủ quan là do việc quản lý, giáo dục của gia đình và các đoàn thể có chiều hướng lỏng lẻo và chưa được quan tâm đúng mức; chưa có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong việc giáo dục thanh, thiếu niên.

Vụ án Lê Văn Luyện là một điển hình của tình trạng trẻ vị thành niên phạm tội đặc biệt nghiêm trọng. (Ảnh: CAND)

Thực tế cho thấy, phần lớn thanh thiếu niên phạm tội là xuất thân từ những gia đình có bố, mẹ ly thân, ly dị, có hành vi vi phạm đạo đức, vi phạm pháp luật, người lớn không gương mẫu, gia đình thường xuyên xảy ra tình trạng bạo hành... Mặt khác, tại một số trường học có xu hướng chỉ quan tâm “dạy chữ”, chưa chú trọng “dạy người” và giáo dục toàn diện cho học sinh, sinh viên.

Bên cạnh đó, sự xuống cấp về đạo đức xã hội, lối sống thực dụng, coi thường kỷ cương, pháp luật, lệch lạc về đạo đức, lối sống... đã tác động tiêu cực đến tâm sinh lý của một bộ phận thanh thiếu niên. Đạo đức xã hội có mặt xuống cấp nghiêm trọng, lối sống ứng xử bạo lực có xu hướng hình thành trong một bộ phận nhân dân, nhất là trong thanh, thiếu niên; các biện pháp phòng ngừa xã hội hiệu quả thấp, đấu tranh trấn áp chưa đủ mạnh. Sự vào cuộc của các ngành, đoàn thể nhiều nơi còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa đồng đều; phong trào toàn dân phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội ở cơ sở chưa đi vào chiều sâu và có hiệu quả thiết thực.

- Với tình trạng thanh thiếu niên phạm tội như hiện nay, Bộ Công an đã chỉ đạo thực hiện những giải pháp gì?

Bộ trưởng Trần Đại Quang: Bộ Công an đã và đang tập trung chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cụ thể, như chỉ đạo lực lượng Công an tham mưu với cấp uỷ, chính quyền các cấp tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước và Quốc hội về công tác phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm. 

Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong công tác phòng, chống tội phạm; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức pháp luật trong nhân dân, nhất là trong thanh, thiếu niên, định hướng cho người dân nhận thức và xử sự đúng pháp luật trong giải quyết các công việc có liên quan.

Ngoài ra, nhiều mô hình về phòng, chống tội phạm trong thanh, thiếu niên được xây dựng và triển khai hiệu quả trong các trường đại học và các cơ sở dạy nghề như mô hình “Khu nội trú sinh viên an toàn, văn minh, không có tội phạm và tệ nạn xã hội”, “Uống nước nhớ nguồn”, “Thắp sáng ước mơ hoàn lương”… được thế hệ trẻ hướng ứng.

Không để tội phạm lộng hành

- Vậy, năm 2013, ngành Công an sẽ đưa ra giải pháp “đột phá” như thế nào để góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự trên cả nước, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Trần Đại Quang: Năm 2013 có ý nghĩa bản lề trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm (2011-2015). Kinh tế nước ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức hơn năm 2012. 

Bộ trưởng, Đại tướng Trần Đại Quang tại một kỳ họp Quốc hội. (Ảnh: Lê Anh Dũng)

Do tác động của những khó khăn về kinh tế- xã hội và những ảnh hưởng tiêu cực từ bên ngoài và tình trạng xuống cấp về đạo đức xã hội… tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật khác sẽ diễn biến phức tạp hơn, nhất là tội phạm có tổ chức, tội phạm sử dụng “vũ khí nóng”, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm tham nhũng, tội phạm chống người thi hành công vụ…; thiên tai, dịch bệnh và các tệ nạn xã hội còn diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự.

Trong bối cảnh đó, để giữ vững an ninh, trật tự, lực lượng Công an nhân dân tiếp tục bám sát các chủ trương, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; nắm chắc tình hình, chủ động triển khai thực hiện tốt các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời tham mưu đề xuất nhiều chủ trương, giải pháp quan trọng, kết hợp chặt chẽ giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, mở rộng quan hệ đối ngoại với nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự.

Tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, tập trung triệt phá các băng, nhóm tội phạm hoạt động theo kiểu “xã hội đen” nhất là các băng, nhóm đâm thuê, chém mướn, siết nợ, đòi nợ thuê, sử dụng vũ khí gây án, tổ chức hoạt động cờ bạc...

Cục C45 đã phá được sới bạc khủng ở Bắc Ninh, được Bộ Công an khen thưởng. (Ảnh: VietNamNet)

Triển khai thực hiện tốt đợt cao điểm trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Tỵ 2013, với mục tiêu không để gia tăng tội phạm, không để tội phạm lộng hành, bảo đảm tốt trật tự, an toàn giao thông, không để xảy ra tình trạng đốt pháo nổ trong dịp Tết. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự.

Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào toàn dân phòng, chống tội phạm. Tập trung củng cố lực lượng Công an xã, bảo vệ dân phố, bảo vệ cơ quan doanh nghiệp, thường xuyên mở lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên đề về công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc cho lực lượng chuyên trách.

Đảng ủy Công an Trung ương và Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, xác định đây là việc làm thường xuyên của mỗi tổ chức đảng trong Công an nhân dân.

Đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, động viên cán bộ, chiến sĩ gương mẫu, đi đầu trong công tác, chiến đấu, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và Điều lệnh Công an nhân dân.

Đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Công an nhân dân chấp hành nghiêm điều lệnh; xây dựng nếp sống văn hóa, vì nhân dân phục vụ” gắn với phong trào học tập thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân; tổ chức các hoạt động kỷ niệm 65 năm Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy; 65 năm “Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi thi đua ái quốc” và thực hiện nghiêm túc khẩu hiệu hành động của toàn lực lượng Công an nhân dân: “Kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả”.

Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Đức Bảo (thực hiện)