Dự thảo Nghị định này đang được công khai để lấy ý kiến góp ý. Một hướng ý kiến được đưa ra là thiết kế tăng mức phạt đối với hầu hết các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực này lên từ 2-6 lần để đảm bảo tính chất răn đe, phòng ngừa vi phạm.
Trong phần quy định về hoạt động quản lý hộ tịch, quốc tịch, lý lịch tư pháp, đối với lĩnh vực hôn nhân, gia đình, dự thảo Nghị định dự kiến đưa ra chế tài với hành vi “ngoại tình”. Theo đó, người đã có gia đình mà chung sống như vợ chồng với người khác nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đến 1.000.000 đồng.
Mức phạt này cũng áp dụng với “người thứ 3” - người chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn, chung sống với người mà mình biết rõ là đang có vợ/chồng nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng.
Hành vi kết hôn giữa những người cùng giới tính cũng bị phạt tương ứng.... Ngoài phạt tiền, dự thảo còn buộc người vi phạm phải chấm dứt các quan hệ hôn nhân trái pháp luật.
Một đám cưới đồng tính ở Hà Tiên, Kiên Giang diễn ra vào ngày 16/5/2012 (Ảnh: hatien.vn)
Theo quy định hiện hành (áp dụng Nghị định 87 ban hành năm 2001), mức phạt tương ứng với các hành vi nêu trên là 100.000- 500.000 đồng.
Mức phạt cao nhất lên đến 30 triệu đồng dành cho hành vi môi giới kết hôn bất hợp pháp; thực hiện kết hôn giả nhằm mục đích xuất cảnh; lợi dụng việc đăng ký kết hôn nhằm mục đích trục lợi, xâm phạm tình dục, bóc lột sức lao động.
Các trung tâm “môi giới” hôn nhân có yếu tố nước ngoài có thể bị phạt tới 10 triệu đồng với hành vi sách nhiễu, gạ gẫm, ép buộc cá nhân, tổ chức đưa thêm tiền hoặc lợi ích vật chất khác ngoài khoản thù lao theo quy định khi thực hiện tư vấn, hỗ trợ kết hôn với người nước ngoài và phạt tới 20 triệu đồng khi thực hiện hoạt động tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài nhằm mục đích xâm phạm tình dục, buôn bán người, bóc lột sức lao động hoặc nhằm mục đích trục lợi khác.
Cũng theo dự thảo nghị định, hành vi tảo hôn, tổ chức kết hôn cho người chưa đến tuổi, hoặc cố ý duy trì quan hệ vợ chồng với người chưa đến tuổi kết hôn... sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền 100.000-400.000 đồng (mức phạt hiện hành là 50.000-200.000 đồng).
Với hành vi ép buộc để có được sự đồng ý của người có quyền cho trẻ em làm con nuôi; lợi dụng nhận con nuôi nhằm bóc lột sức lao động đối với trẻ em hoặc vì mục đích trục lợi khác... , mức phạt đề xuất nêu trong dự thảo từ 3 đến 10 triệu đồng.
P.Thảo